Słownik pojęć KM

Bilety, działalność ZIKiT oraz pozostałe tematy związane z komunikacją miejską w Krakowie

Moderator: Moderatorzy

Awatar użytkownika
EU8N
Dyrektor
Posty: 2263
Rejestracja: 15 wrz 2009, o 14:44
Lokalizacja: Kraków - Bieńczyce

Słownik pojęć KM

#1 Post autor: EU8N » 21 wrz 2009, o 22:22

SŁOWNIK POJĘĆ ZWIĄZANYCH Z KOMUNIKACJĄ MIEJSKĄ

A
A3W -> patrz: ATW.
Airwolf -> potoczne określenie autobusów Jelcz M121 o przedniej ścianie identycznej, jak w Jelczach 120M.
Akwarium -> potoczne określenie tramwaju typu Konstal 105Na.
Alba -> potoczne określenie przegubowych autobusów Scania CN113 ALB.
Albinos -> potoczne określenie wagonu #RP650, wynikające z jego specyficznych wyświetlaczy.
AP -> 1) Aleja Pokoju; 2) Aleja Przyjaźni.
APW -> Aleja Powstania Warszawskiego.
AR -> autobus rezerwowy.
ATW -> Aleje Trzech Wieszczów.
Automat -> potoczne określenie autobusów marki Ikarus z automatyczną skrzynią biegów.

B
Babcia -> potoczne określenie zabytkowego autobusu Scania CR111.
BAdziewiak -> potoczne określenie autobusu Autosan H6, pochodzące od jego oznaczenia w Zajezdni Bieńczyce: "BA".
Bana -> potoczne określenie śląskiego tramwaju.
Batyskaf -> potoczne określenie tramwaju Konstal 112N.
Beduin -> potoczne określenie motorniczych z zajezdni Podgórze.
Berliet -> potoczne określenie autobusu Jelcz-Berliet PR110 oraz Berliet PR100.
BF -> Borek Fałęcki.
Bimba -> potoczne określenie tramwaju w Wielkopolsce.
Biseks -> potoczne określenie autobusu Jelcz M081.
Blachosmrody -> potoczne negatywne określenie samochodów.
BM -> Bronowice Małe.
Boeing -> potoczne określenie Solarisa Urbino 18 o numerze taborowym #DR777.
Bombardier dla ubogich -> potoczne określenie tramwajów typu N8S, szczególnie wagonu #HK455, o malowaniu zbliżonym do Bombardierów z trzeciej dostawy.
Bombka -> potoczne określenie tramwaju Bombardier NGT6.
Buldog -> potoczne określenie autobusów Jelcz M181 z nową ścianą czołową (#DD456-493).
Bulwa -> potoczne określenie wagonu typu Konstal 105N2k/2000 (rozwinięcie serii 105N) lub różnych wagonów z rodziny 105N ze zmodernizowaną przednią ścianą, zbudowaną z plastikowych elementów.
Buspas -> wydzielony pas dla autobusów.
Brygadówka -> 1) tabliczka lub wyświetlacz z numerem brygady umieszczona na przedniej ścianie składu tramwajowego lub za jego przednią szybą; 2) potocznie roboczy rozkład jazdy kierowcy lub motorniczego.
Brzydkie Kaczątko -> potoczne określenie autobusu Jelcz M080.

C
Castorama -> potoczne określenie autobusu Scania N94UA Castrosua.
Celinka -> patrz: CLL-ka.
Centralna -> inaczej ZIKiT, nazwa pochodzi od ulicy przy której mieści się siedziba Zarządu.
Choinka -> potoczne określenie wewnętrznego wyświetlacza (albo tablicy) w pojeździe informującego o numerze i trasie linii, liście przystanków albo możliwościach przesiadki.
CK -> Cichy Kącik.
CLL-ka -> potoczne określenie autobusu Scania CN113 CLL.
CM -> Czerwone Maki.
CPR -> ciąg pieszo-rowerowy.
CR -> 1. Centrala Ruchu MPK, czyli dyspozytornia; 2) Cmentarz Rakowicki.
CUPT -> Centrum Unijnych Projektów Transportowych.
Cygaro -> potoczne określenie autobusu Mercedes O530G.
Czteroskład -> patrz: czworoskład.
Czworoskład -> pociąg tramwajowy złożony z 4 wagonów typu Konstal 105Na. W Krakowie połączono taki w latach 80-tych i próbnie wysłano na linię "16". W 2009 roku zorganizowana została nocna impreza komunikacyjna takim składem.

D
D.A. -> Dworzec Autobusowy, nazwa stosowana wobec dworców dla PKS-ów oraz przewoźników prywatnych.
D/S -> skrzyżowanie Dietla/Starowiślna.
Darmobus -> potoczne określenie autobusów, którymi przejazd jest darmowy, na przykład: obsługujących markety.
DDR -> droga dla rowerów.
Decek -> potoczne określenie autobusu Mercedes O530G, pochodzące od jego oznaczenia w Zajezdni Wola Duchacka: "DC".
Deskorolka -> potoczne określenie około 15-metrowego, trzyosiowego nieprzegubowego autobusu miejskiego: w Krakowie Neoplanu N4020.
DGT -> Dworzec Główny Tunel.
DGW -> Dworzec Główny Wschód.
DGZ -> Dworzec Główny Zachód.
Didżej -> potoczne określenie Jelczy M121 z Zajezdni Wola, wywodzące się od ich numerów taborowych (#DJxxx).
Docent -> potoczne określenie autobusu Mercedes O530 (gra słów: DO to oznaczenie wozów nadane przez MPK, a cent nawiązuje do krakowskich centusiów).
Dostawczak -> potoczne negatywne określenie busa.
Dowozówka -> autobus o krótkiej trasie, najczęściej dowożący do pętli przesiadkowej.
-> Decyzja Środowiskowa.
DT -> Dworzec Towarowy.
Dupniak -> reklama na tyle pojazdu.
Düsseldorfczyk -> potoczne określenie wagonu GT8S.
Dwukierunkowiec -> wagon tramwajowy umożliwiający jazdę w dwie strony (posiadający dwie kabiny motorniczego oraz drzwi po obu stronach wagonu) bądź skład tramwajowy przystosowany do takiej jazdy.
Dwurazówka -> inaczej: brygada pracująca tylko w godzinach szczytu rannego i popołudniowego; pojazd może dwa razy wyjeżdżać z zajezdni, może też w godzinach międzyszczytowych być odstawiony na jednej z końcówek.
Dwuskład -> pociąg tramwajowy złożony z dwóch wagonów Konstal 105Na.
Dziadek -> potoczne określenie autobusu Man SG242.

E
Ekolog -> potoczna nazwa autobusu Ikarus serii 200 wyposażonego w silnik spełniający normę spalania Euro I.
Elektrogniot -> potoczne określenie trolejbusu Jelcz M121E.
eLka -> potocznie linie dowozowe w podwarszawskich gminach, w których obowiązują wspólne bilety ZTM Warszawa.
EU8N -> dawne wagony E6 z Wiednia przebudowane na niskopodłogowe przez MPK wraz z modyfikacją wyglądu wnętrza i z zewnątrz.
Eunuch -> potoczne określenie wagonu EU8N.
EuroNGT8 -> Bombardier NGT8 #RY803, który posiada na obu burtach gwiazdki z flagi UE.
EuroSolaris -> Solaris Urbino 18 #PR743, który został pomalowany całkowicie na niebiesko, a na obu burtach posiada gwiazdki z flagi UE.

F
f -> częstotliwość linii, po literze "f" podaje się liczbę oznaczającą częstotliwość, np. f-10 oznacza linię kursującą co 10 minut, a f~24 linię kursującą co ok. 24 minuty.
Fallus -> potoczne określenie tramwaju Moderus Alfa w poznańskich barwach.
Faustyna -> potoczne określenie Zajezdni Podgórze.
Francik -> potoczne określenie tramwaju typu E1 w Tramwajach Śląskich.
Feeder-bus -> linia autobusowa, której zadaniem jest dowóz pasażerów do lokalnego centrum przesiadkowego.

G
Gaz-gniot -> potoczne określenie Jelczy M121M CNG.
Gazogniot -> patrz: Gaz-gniot.
Gazowiec -> potoczne określenie autobusu na gaz.
Gąsienica -> autobus przegubowy.
Gdaczka -> GDDKiA, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
GDR -> Główna Dyspozytornia Ruchu MPK, dawna nazwa Centrali Ruchu (CR, patrz tamże).
Gebels -> potoczne określenie tramwaju typu GT6, używane tylko w środowisku krakowskim.
Glista -> potocznie: czworoskład (patrz tamże).
Glonojad -> patrz: jazda na glonojada.
Główna -> skrótowe określenie GDR (patrz tamże).
GN -> Górka Narodowa.
GNW -> Górka Narodowa Wschód.
Gniot -> potoczne określenie autobusu Jelcz M121.
Gracówka -> potoczne określenie zabytkowego tramwaju typu SN1 (kilka wagonów tego typu dla Krakowa wyprodukowano w austriackim mieście Graz).
Grzechotnik -> potoczne określenie autobusów Jelcz M121M (z silnikiem MAN), eksploatowanych w Zajezdni Bieńczyce (#BJ622-628)
Grzmot -> potoczne określenie autobusu Man SG242.

H
Hebel -> potoczne określenie autobusu Ikarus 280.26, wymyślone przez kierowców z zajezdni Wola Duchacka.
Helmut -> 1) potoczne określenie tramwaju typu GT6; 2) potoczne określenie tramwaju typu PT8 w Tramwajach Śląskich.
Heweliusz -> potoczne określenie autobusu Autosan H10-11.
Hiszpanka -> potoczne określenie autobusu Scania N94UA Castrosua.

I
IBIS -> 1) Integrated Business Information System - system służący do zlokalizowania danego pojazdu za pomocą GPS; 2) potoczne określenie panelu wyposażonego w GPS montowanego w wagonach tramwajowych.
Ikar -> potoczne określenie autobusu Ikarus.
IR -> Wydział Miejskiego Inżyniera Ruchu UMK. Odpowiada za zarządzanie ruchem w Krakowie.
Irek -> potoczne określenie Tarnowskiego Irisbusa.
Iris -> potoczne określenie autobusu marki Irisbus.
Irys -> patrz: Iris.
Izolator sekcyjny -> miejsce, w którym nie ma zasilania w trakcji; przejazd przez izolator rozpędzanym tramwajem (na rozruchu) powoduje spięcie, z kolei zatrzymanie tramwaju pantografem na izolatorze powoduje brak możliwości ruszenia.

J
Jajko -> potoczne określenie zabytkowego wagonu T4 - #220, pomalowanego w norymberskie barwy zakładowe.
Jamnik -> potoczne określenie tramwaju Konstal 102Na.
Jazda na glonojada -> jazda w dużym tłoku.
Jelcz w ciąży -> potoczne określenie Jelcza M081, wywodzące się z jego wypukłego przodu.
Jelczedes -> potoczne określenie autobusu Jelcz M182MB (jedyny egzemplarz - #DD426).

K
Kalkuta -> potoczne określenie Zajezdni Nowa Huta.
Kanar -> popularne określenie kontrolera biletów, nazwa pochodzi od żółtej tarczy na mundurach dawnych kontrolerów.
Kanarek -> potoczne określenie autobusów należących do firmy Mobilis Kraków z kontraktu 2008-2014, wynikające z ich żółtego koloru.
Kanciak -> potoczne określenie tramwaju Konstal 102N (pierwsze "stodwójki" z kanciastą przednią i tylną szybą).
Karlik -> potocznie: tramwaj typu 116Nd.
Kartofel -> potoczne określenie tramwaju Konstal 105NWr.
Karton -> potoczne określenie autobusów Solaris Urbino IV, tak 12 jak i 18-metrowych.
Kastrat -> potoczne określenie autobusu Scania N94UA Castrosua.
Kastrosuka -> potoczne określenie autobusu Scania N94UA Castrosua.
Kaszalot -> określenie Mercedesa O530G używane głównie przez kierowców.
Kasztan -> potoczne określenie tramwaju typu E1 i c3.
KCK -> Krakowskie Centrum Komunikacyjne (patrz tamże).
Kebab -> potoczne określenie autobusu Mercedes Connecto.
Kierman -> potoczne określenie kierowcy autobusu.
KG -> Krowodrza Górka.
KKM -> Krakowska Karta Miejska.
Km -> skrótowe określenie komunikacji miejskiej.
KMK -> Komunikacja Miejska w Krakowie.
Knedel -> potoczne określenie autobusu Irisbus Citelis 12 M.
Kombajn -> potoczne określenie Jelcza L090M.
Kombinerki -> potoczne określenie tramwaju Siemens Combino eksploatowanego w Poznaniu.
Komparaturka -> teczka zawierająca brygadówkę i rozkład jazdy.
Koniowóz -> potoczne określenie autobusu VW Kustenits.
Kontrapas -> wydzielony pas jezdni ulicy jednokierunkowej, przeznaczony dla ruchu określonej kategorii pojazdów w kierunku przeciwnym do obowiązującego pozostałych. Najczęściej spotykane są kontrapasy rowerowe i autobusowe.
Kontrolki -> białe bilety używane przez kontrolerów w celu kontroli wydruku kasownika.
Końcówka -> przystanek docelowy danej linii.
Koraliki -> warszawskie określenie Choinki (patrz tamże).
Korniszonek -> potoczne określenie przyczepy autobusowej Jelcz P01 (kursującej z Jelczem 272MEX); patrz też: Ogórek.
Koziołek -> potoczne określenie kieleckiego Jelcza M081MB/L081MB.
Krakowskie Centrum Komunikacyjne -> kompleks w którego skład wchodzą Dworzec PKP Kraków Główny, Regionalny Dworzec Autobusowy oraz przystanek Krakowskiego Szybkiego Tramwaju (patrz tamże).
Krakowskie metro -> 1) Potoczne określenie odcinka tunelowego Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Może przyjmować formę negatywną (np. Metro dla ubogich) bądź pozytywną w zależności od kontekstu; 2) inna spotykana nazwa na KST.
Krańcówka -> patrz: końcówka, określenie popularne w Łodzi.
Krater -> potoczne negatywne określenie ronda Mogilskiego.
Kremówka -> potoczne określenie wozu GT6 #187, wywodzące się z koloru malowania.
Krokodyl -> potoczne określenie tramwaju typu N8S.
Kryterium uliczne -> charakterystyczny sposób zawracania pojazdów charakteryzujący się brakiem pętli i wykorzystaniem układu ulic do nawrócenia.
Księżycowa nawierzchnia -> patrz: Ser szwajcarski.
KST -> 1) Krakowski Szybki Tramwaj; 2) Krakowski Spowolniony Tramwaj, negatywne określenie Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.
Kuplówka -> wagon PN3.
KWT -> Krakowski Wolny Tramwaj, negatywne określenie KST.
KZ -> Komunikacja Zbiorowa.

L
LE -> Low Entry: pojazd niskowejściowy (co najmniej jedno wejście z niską podłogą).
Lektyka -> człon tramwaju niepodparty na wózku tocznym/napędowym.
Lewar -> potoczne określenie autobusu z manualną skrzynią biegów.
LF -> Low Floor: pojazd niskopodłogowy
Liberał -> potoczne określenie autobusu Jelcz M083C.
Linia magistralna -> linia tramwajowa kursująca co 10 minut przez cały dzień w dni powszednie oraz co 20 w soboty/święta.
Linia pomocnicza -> linia kursująca co 20 minut we wszystkie dni tygodnia.
Linia szczytowa -> linia kursująca wyłącznie w dni powszednie,w godzinach szczytu.
Linia uzupełniająca -> linia tramwajowa kursująca co 10 minut w szczycie i co 20 poza nim w dni powszednie oraz co 20 w soboty/święta.
Listki -> potoczne określenie separatorów w kształcie pionowo stojących plastikowych listków, które odkształcają się po najechaniu na nie.

Ł
Łączenie -> zaplanowane w rozkładzie wykonywanie kursów przez brygadę jednej linii na innej.

M
Małopolskie Dworce Autobusowe -> nazwa dworców dla PKS-ów oraz przewoźników prywatnych w Krakowie, Nowym Sączu i Proszowicach.
Mastero -> nazwa handlowa autobusu Jelcz M121I.
Matchbox -> potoczne określenie autobusu Jelcz M081.
MDA -> Małopolskie Dworce Autobusowe (patrz tamże).
Melon -> potoczne określenie autobusu Autosan H6.
Mercojelcz -> potoczne określenie autobusu Jelcz M182MB.
Merol -> potoczne określenie autobusów marki Mercedes.
Mesiek -> patrz: Misiek.
Metro -> patrz: Krakowskie metro.
Metrowiec -> potoczne określenie tramwaju EU8N (przed przeróbką wagony E6 kursowały na linii metra w Wiedniu).
Mietek -> patrz: Misiek.
Mig -> potoczne określenie autobusu Jelcz M11.
Mijanka -> na odcinkach jednotorowych krótki odcinek toru umożliwiający wyprzedzanie albo wymijanie się tramwajów.
Misiek -> potoczne określenie autobusu Mercedes O530G.
Mkm -> skrót od określenia miłośnika komunikacji miejskiej.
Mleczak -> potoczne określenie autobusów Solaris Urbino 12 w malowaniu "mercedesowym".
Młodzieżówka -> potoczne określenie autobusów Solaris Urbino 12 IV, wynikające z czasu ich dostawy, tuż przed ŚDM.
Mobilis -> obecnie jedyny prywatny przewoźnik odpowiedzialny za transport miejski w Krakowie, obsługujący linie: "102", "103", "109", "120", "138", "141", "142", "152", "159", "178", "181", "193", "352" (sezonowo) i "502", a dawniej także "104", "153", "301", "304" i "417".
Motorman -> potoczne określenie motorniczego, czyli prowadzącego tramwaj.
Motorowy -> patrz: motorman.
MP -> Mały Płaszów.
MPK -> Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S. A. w Krakowie, miejski przewoźnik odpowiedzialny za transport zbiorowy.
MPQ -> używane przez część miłośników zamienne określenie dla MPK.
Multipla -> potoczne określenie autobusu Solaris Urbino 18 Metrostyle.
Muzuman -> potoczne określenie motorniczych z zajezdni Nowa Huta.

N
NB -> 1) Nowy Bieżanów; 2) naprawa bieżąca.
NBP -> Nowy Bieżanów Południe.
Neoś -> potoczne określenie autobusu Neoplan N4020.
Nerwoplan -> patrz: Neoś.
NG -> Naprawa Główna.
NK -> Nowy Kleparz.
Nocka -> potoczne określenie linii nocnych.
Norymberg -> potoczne określenie krakowskich tramwajów GT6 i T4 (silnikowych) oraz B4 (doczepnych), pochodzące od nazwy miasta, z którego te wagony zostały sprowadzone.
NR -> w skrócie: Nadzór Ruchu.

O
Odkurzacz -> potoczne określenie autobusu Jelcz M181.
Ogórek -> potoczne określenie autobusów pochodnych od Skody 706RTO, szczególnie Jelcza 272MEX (miejski) i Jelcza 043 (międzymiastowy).
Oporówa -> brygada pracująca do czasu końca kursów na linii, na której pracuje, czyli w większości przypadków do około 22:00-23:00.
OSSR -> Obszarowy System Sterowania Ruchem.

P
PAT -> w skrócie: pas autobusowo-tramwajowy.
Parówka -> potoczne określenie tramwaju Konstal 13N (wagony tego typu eksploatowane w Warszawie).
Patyk -> 1) potocznie pantograf; 2) inaczej: sztywny (patrz tamże).
PB -> 1) określenie nazwy stacji obsługi autobusów Bieńczyce; 2) Prądnik Biały.
PBG -> Plac Bohaterów Getta.
PBZ -> Prądnik Biały Zachód.
PC -> Plac Centralny.
PCz -> Prądnik Czerwony.
Pchacz -> potoczna nazwa autobusu Ikarus 435.
PdP -> przejście dla pieszych.
PdR -> przejazd dla rowerzystów.
PeeRa -> potoczne określenie autobusów Jelcz PR110.
Pendolino -> patrz: Multipla.
Pentagon -> potoczne określenie siedziby MPK Kraków przy ul. Brożka 3.
Pestka -> patrz: PST.
Pesto -> potoczna nazwy Scanii CN 113 ALB o numerze taborowym #PE100.
PH -> określenie nazwy stacji obsługi tramwajów Nowa Huta.
Piętruś -> potoczne warszawskie określenie autobusów piętrowych sprowadzonych do stolicy w 1946r. (z Plymouth).
Plemnik -> potoczne określenie pociągu tramwajowego GT6+B4.
Pociągokilometr -> jednostka analogiczna do wozokilometra (patrz tamże), przeznaczona dla pociągów tramwajowych składających się z więcej niż jednego wagonu.
Podmiana -> patrz: Łączenie.
Pogot -> Pogotowie Techniczne, wzywane w przypadku awarii pojazdów lub infrastruktury komunikacji miejskiej.
Pogrzebacz -> Potocznie: wajcha służąca do przestawiania zwrotnicy, w przypadku awarii lub braku portu podczerwieni.
Pomiary -> badania napełnień w pojazdach KM, także badania natężenia ruchu, wykonywane na zlecenie ZIKiT przez nieoznakowanych ankieterów zwanych "pomiarowcami".
Port podczerwieni -> urządzenie służące do sterowania zwrotnicami za pomocą podczerwieni.
Potworek -> 1) określenie linii kursującej rzadko; 2) określenie linii o skomplikowanej, nierzadko absurdalnej trasie.
Potworek przeciwpiechotny -> skrzyżowanie (węzeł przesiadkowy), którego pokonanie wiąże się z przejściem przez wiele przejść dla pieszych; pokonanie takiego skrzyżowania utrudnione jest niejednokrotnie przez niezsynchronizowane lub źle ustawione światła tudzież przez konieczność pokonania różnicy poziomów (przejścia pod- i nadziemne).
PnB -> Pozwolenie na Budowę.
Półtorak -> siedzenie o szerokości 1,5 osoby, przeznaczone dla matki z dzieckiem, występujące najczęściej w przedniej części pojazdu.
PP -> określenie nazwy stacji obsługi autobusów Płaszów.
Pregniot -> potoczne określenie dla autobusów Jelcz 120M, jako poprzedników Jelczy M121M zwanych popularnie Gniotami (patrz tamże).
Prowadzący -> zbiorcze określenie motorniczych i kierowców, pozwala także uniknąć genderowej niepoprawności określenia "kierowcy".
Przebieraniec -> pojazd wykonujący pracę na więcej niż jednej linii (obsługujący brygadę z łączeniami).
Przerywacz -> potoczne określenie izolatora sekcyjnego (patrz tamże).
Przyssać się szynowymi -> potoczne określenie na zablokowanie się hamulców szynowych w pozycji włączonej.
Psiukacz -> potoczne określenie autobusu Autosan H9-35.
PST -> Poznański Szybki Tramwaj.
Pszczoła -> potoczne określenie autobusów Irisbus Citelis 12M należących do firmy Mobilis Kraków z kontraktu 2008-2014, pochodzące od ich malowania.
PT -> określenie nazwy stacji obsługi tramwajów Podgórze.
PW -> określenie nazwy stacji obsługi autobusów Wola Duchacka.
PWŚ -> Plac Wszystkich Świętych.
Pyrdek -> najmniejszy pojazd do obsługi linii autobusowych posiadany przez danego przewoźnika.

R
RDA -> Regionalny Dworzec Autobusowy (patrz tamże).
RDOŚ -> Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Reanimacja -> Naprawa pojazdu w warunkach trasowych.
Regionalny Dworzec Autobusowy -> dawna nazwa dworca dla PKS-ów oraz przewoźników prywatnych położonego przy pętli Dworzec Główny Wschód.
Rekonwalescent -> przezwisko wozu #BU858, nadane mu po zderzeniu z tramwajem #792+793 dnia 16.10.2008.
Rezerwa -> autobus/tramwaj wysyłany na linię w miejsce pojazdu uszkodzonego lub w inny sposób niezdolnego do ruchu.
Rezerwista -> określenie kierowcy lub motorniczego pracującego na rezerwie.
Rezerwogniot -> Jelcz M121MB pełniący funkcję autobusu rezerwowego.
RG -> Rondo Grunwaldzkie.
RK -> Rondo Kocmyrzowskie.
RM -> Rondo Mogilskie.
Roczne niewidoczne -> patrz: kontrolki.
Rodzynek -> 1) pojazd występujący w tylko jednym egzemplarzu; 2) pojazd różniący się od innych wozów tego samego typu.
Rollercoaster -> potoczne określenie wiaduktu tramwajowego między Dworcem Towarowym a przystankiem Prądnicka.
Rondo Wszystkich Stojących I -> potocznie: Rondo Kocmyrzowskie.
Rondo Wszystkich Stojących II -> potocznie: Rondo Grzegórzeckie.
Rozbitek -> patrz: Rekonwalescent.
Rzadkobus -> autobus, który rzadko kursuje.
Rzeźnia -> przestrzeń w pojeździe na wózki dziecięce albo inne duże gabarytowo ładunki.

S
Samoczynna blokada liniowa -> zespół urządzeń zabezpieczających ruch i niedopuszczających do wpuszczenia dwóch pojazdów na ten sam odcinek toru, wykorzystywany w Krakowie w tunelu KST.
Sanok -> potoczne określenie zabytkowych tramwajów typu SN2 (wagon silnikowy) i PN2 (wagon doczepny), związane z miejscem ich produkcji.
Sanshit -> potoczne określenie Autosana SanCity.
SBL -> samoczynna blokada liniowa (patrz tamże).
Sedes -> potoczne określenie na logo Komunikacji Miejskiej w Krakowie.
Separator -> urządzenie bezpieczeństwa ruchu drogowego montowane na jezdni, służące oddzielaniu pasów ruchu i wyznaczaniu torów ruchu pojazdów; najczęściej stosowany w celu oddzielenia pasów ruchu dla pojazdów komunikacji zbiorowej lub rowerów od ruchu pozostałych pojazdów.
Sepsa -> potoczne określenie tramwajów firmy PESA.
Ser szwajcarski -> negatywne określenie stanu powierzchni dróg.
Shrek -> Scania N94UA Castrosua CS.40 – z powodu zielonego malowania, które od lat nie zostało zastąpione malowaniem krakowskim.
SIP -> System Informacji Pasażerskiej.
SKA -> Szybka Kolej Aglomeracyjna.
Skakanka -> potoczne określenie autobusu marki Scania.
Skład -> 1) pociąg tramwajowy, składający się z więcej niż jednego wagonu; 2) pociąg tramwajowy 2x105Na (nazywany po prostu składem, w przeciwieństwie do 3x105Na nazywanego trójskładem lub ufokiem).
Skład wiedni -> skład E1+c3.
Składak -> potoczne określenie wagonu EU8N (patrz tamże).
Skunks -> potoczne określenie tramwaju Bombardier NGT6; powstało gdy w tym tramwajach były małe okna i wymiana powietrza była utrudnione, co powodowało przykry zapach; inne podłoże tej nazwy to malowanie wagonów NGT6 z pierwszej i drugiej serii, przypominające kolor futra skunksa.
SOA -> Stacja Obsługi Autobusów.
Solarka -> patrz: solniczka.
Solniczka -> potoczne określenie autobusów marki Solaris.
Solówka -> 1) potoczne określenie wagonu 105Na jeżdżącego pojedynczo; 2) potoczne określenie autobusu 12-metrowego.
Sołtysi -> potoczne określenie autobusów firmy Mobilis Kraków, pochodzące od ulicy przy której znajduje się jej zajezdnia.
Stałoczasówka -> tradycyjny system sygnalizacji świetlnej, wyróżniający się powtarzalną sekwencją faz.
Stodwójka -> potoczne określenie tramwaju typu Konstal 102N lub 102Na.
Stonoga -> potoczne określenie najdłuższego tramwaju w Polsce (405N-Kr) wyprodukowanego przez zakłady Protram z Wrocławia.
Stopiątka -> potoczne określenie tramwajów typu Konstal 105Na.
Stozłomka -> potoczne określenie tramwaju typu Konstal 105Na.
String -> potoczne, negatywne określenie tramwaju PESA 120Na.
Suczka -> potoczne określenie autobusów marki Solaris.
Syndrom ufoka -> sytuacja, w której najwięcej ludzi znajduje się na początku tramwaju/autobusu, a ich ilość maleje wraz z oddalaniem się w kierunku końca wozu.
Szafa -> wieżowa zabudowa silnika w niektórych autobusach niskopodłogowych, na przykład w Solarisach.
Szatan -> potoczne określenie wozu Jelcz M121MB #DJ666.
Szerszeń -> potoczne określenie autobusów Solaris Urbino 18 należących do firmy Mobilis Kraków z kontraktu 2008-2014, pochodzące od ich malowania.
Szitaro -> patrz: Misiek.
Sznycel -> patrz: Francik.
Szrot -> potoczne, negatywne określenie używanych wagonów tramwajowych, sprowadzanych z Zachodu.
Szrot austriacki -> potoczne, negatywne określenie używanych wagonów tramwajowych typu E1, c3, E6 i c6 sprowadzanych z Austrii.
Szrot niemiecki -> potoczne, negatywne określenie używanych wagonów tramwajowych typu T4, B4, GT6 i N8S sprowadzanych z Niemiec.
Sztywny -> potoczne określenie zaczepu umożliwiającego holowanie zepsutego autobusu.
Szybkowiec -> potocznie: tramwaj typu 105N z fabrycznymi szybkami nad drzwiami i w kabinie motorniczego.

Ś
Śmierdzioch -> potoczne określenie autobusu Jelcz 120M.
Świniak -> 1) potoczne określenie autobusu Ikarus 280.26; 2) potoczne określenie autobusu Jelcz M081.

T
TAK -> Tauron Arena Kraków.
TAKAP -> Tauron Arena Kraków Aleja Pokoju.
TAKW -> Tauron Arena Kraków Wieczysta.
Tantus -> firmowe określenie modelu Jelcz M181MB/3 (w Krakowie wozy #DD451-493).
Tasiemiec -> 1) patrz: Trójskład; 2) patrz: Stonoga.
Teletubiś -> potoczne określenie usługi Tele-bus.
Tereny zapleszowskie -> tereny położone na wschód i południe od Pleszowa (m.in. Kościelniki, Wróżenice, Ruszcza, Wyciąże, Chałupki, Branice, Kujawy).
Tlenowóz -> potoczne określenie pustego pojazdu.
TR -> określenie hali napraw i remontów MPK.
Trabant -> patrz: kartofel.
Trajek -> patrz: trajtek.
Trajluś -> potoczne warszawskie określenie trolejbusów z końca lat 40 i początku lat 50.
Trajtek -> potoczne określenie trolejbusu.
Trampek -> potoczne określenie Autosana A0909L Tramp.
Tramwajka -> potoczne określenie tramwaju, stosowane w gwarze krakowskiej.
Trójkątowanie -> zawrócenie tramwaju, polegające na wjeździe w boczny tor i wycofaniu pojazdu na tor przeciwny; w Krakowie taki manewr umożliwiają ślepe tory przy ulicy Dworcowej, które są wykorzystywane do zawracania tramwajów w przypadku remontów.
Trójskład -> pociąg tramwajowy złożony z trzech wagonów Konstal 105Na.
Trójskładak -> skład 3x105Na, w którym jeden lub dwa wagony są z innego przedziału numeracji i nie były nigdy wcześniej ze sobą spięte.
Trumna -> potoczne określenie wagonów typu N.
Tyrystor -> potoczne określenie wagonu Konstal 105NT o rozruchu tyrystorowym.

U
U-boot -> potoczne określenie tramwajów z serii 116N.
Ufok -> potoczne określenie pociągu tramwajowego, składającego się z trzech wagonów Konstal 105Na.
Ujastkowice -> potoczne określenie Zajezdni Nowa Huta.
Umarł/Umrzyk/Umarły -> potocznie wóz, który zepsuł się na trasie i wymaga on większej ingerencji mechaników, by został uruchomiony. (Np: Umarła stopiątka na "10").

V
V1 -> (Vision-One) folia reklamowa klejona na szybach pojazdów.
Verczedes -> potoczne określenie autobusu Jelcz M081.

W
W1 -> węzeł tramwajowy Wiadukty, w którym łączą się trasy wiodące na Wzgórza Krzesławickie.
WA -> Wydział Architektury i Urbanistyki UMK.
Wajchowy -> 1) potocznie: motorniczy; 2) potocznie: osoba przestawiająca zwrotnice.
Wiatrówka -> 1) potoczne określenie tramwaju Konstal 102N (pierwsze "stodwójki" z kanciastą przednią i tylną szybą); 2) określenie doczepy PN1.
Wiedeniec -> patrz: Wiedeńczyk.
Wiedeńczyk -> potoczne określenie krakowskich tramwajów E1 i c3, pochodzące od nazwy miasta, z którego te wagony zostały pozyskane.
Wieśniak -> potocznie linia aglomeracyjna.
Wietnamczyk -> potoczne (negatywne) określenie tramwaju typu E1 i c3.
WK -> Wzgórza Krzesławickie.
Wolnobieg -> potoczne określenie autobusu Jelcz 120M.
Wozokilometr -> jednostka miary równa jednemu kilometrowi trasy pokonanemu przez jeden pojazd, używana do ustalania opłat za wykonywanie usług komunikacyjnych.
Wożenie się na leżąco -> podróżowanie mało zatłoczonym pojazdem.
Wtyczka -> dodatkowy kurs na danej linii, nieujęty w rozkładzie.
Wybieg -> jazda już rozpędzonym tramwajem, z wyłączonym przyspieszeniem i bez pobierania prądu z trakcji.
Wynalazek -> potoczne określenie autobusu Jelcz M121M #BJ621.
Wzkm -> patrz: wozokilometr.

Z
Zamiatarka -> potoczna nazwa niskopodłogowego autobusu Ikarus (modele 411, 412 i 417).
Zapleszowianin -> mieszkaniec terenów zapleszowskich (patrz tamże).
Zatramwaj -> autobus wykonujący kursy w zastępstwie za tramwaje podczas nieplanowanego zatrzymania w ruchu tramwajowym.
Zbawiciel -> potocznie holownik.
Zbiorkom -> skrótowe określenie zbiorowej komunikacji.
ZDiK -> Zarząd Dróg i Komunikacji, dawny organ zarządzający komunikacją miejską w Krakowie, poprzednik ZDiT.
ZDiT -> Zarząd Dróg i Transportu, dawny organ zarządzający komunikacją miejską w Krakowie, poprzednik ZIKiT.
ZDMK -> Zarząd Dróg Miasta Krakowa. Organ odpowiadający za krakowskie drogi.
Zelmer -> potoczne określenie autobusu Jelcz M181.
Zemsta Gliwic -> potoczne określenie składu Konstal 111N #3501+3502, który w latach 2006-2008 był wypożyczony przez MPK Kraków z Gliwic.
Zemsta TR -> potoczne określenie wagonu EU8N (patrz tamże).
Zeppelin -> wagon SN3.
ZIKiT -> Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu. Organ Administracji Publicznej będący do 2016 roku organizatorem komunikacji miejskiej w Krakowie.
Ziutek -> potoczne określenie trolejbusu marki ZIU.
Zlot czarownic -> patrz: Zlot gwieździsty.
Zlot gwiaździsty -> patrz: Zlot gwieździsty.
Zlot gwieździsty -> wspólne zjazdy linii nocnych na jeden przystanek o tej samej godzinie (w Krakowie: przy Teatrze Słowackiego o pełnych oraz połówkach pełnych godzin).
Zorro -> patrz: Metrowiec.
ZTP -> Zarząd Transportu Publicznego. Organ odpowiadający za komunikację miejskiej w Krakowie.

Ż
Żaba -> 1) potoczne określenie autobusu Scania N94UA Castrosua; 2) potoczne określenie składu 821+818 typu 13N eksploatowanego przez Tramwaje Warszawskie.
Żeberko -> ślepy tor odstawczy znajdujący się na niektórych pętlach tramwajowych, wykorzystywany m. in. przez pociągi rezerwowe.
Żelazko -> 1) określenie wagonu Konstal 105Na z zabudowanymi wózkami (w Krakowie dawniej "żelazkiem" był wagon #787); 2) potoczne określenie pojazdów typu 105Na/805Na, które zostały wyremontowane w zakładach MPK Łódź.
Żelazna Kurtyna -> Aleja Powstania Warszawskiego; nazwa pochodzi od faktu, iż do 2012 roku na wschód od tej alei bombardiery pojawiały się tylko okazjonalnie lub na pojedynczych brygadach.
Żółtek -> potoczne określenie autobusów firmy Mobilis Kraków z kontraktu 2008-2014, pochodzące od ich malowania.
Żuraw -> potoczne określenie autobusu Neoplan N4020.
ŻURek -> potoczne określenie wagonów typu 105Na Tramwajów Śląskich które przeszły NG w ZUR Chorzów.

W tworzeniu pomogli:
4sta40icztery, agatap, Airwolf, Avens, bombka, bombowiec, busik105, Castaway, Coffee, Cukier, czatowiec, DAMIAN, delta, EU8N, flosan, GT8S, Helena Bukiet, jez12, Kacper, Kali, karolak, Kaszmir, kbieniu7, komunikacjakrk, Krakowiak2013, krakuska, LK, lukaszpdg, maciejn88, Marcin91, maria, mateuszwon94, Metic6, mpk-kuba1, NYC, pablo, PanA, pawelenator, rodan, scyzor663, Sędzia Czesław, Sorig, suchy, tomta1, tramwajem, volferssj, Weritaron

Szczególne podziękowania dla Bombki za przechowanie haseł. :thumbup:
Ostatnio zmieniony 29 mar 2014, o 21:19 przez EU8N, łącznie zmieniany 62 razy.
Wreszcie na odpowiedniej linii...

Awatar użytkownika
Kaszmir
Moderator fb pkk
Posty: 22832
Rejestracja: 18 wrz 2009, o 21:25
Kontakt:

#2 Post autor: Kaszmir » 9 kwie 2010, o 22:10

Kolejne propozycje:

Km -> skrótowe określenie komunikacji miejskiej.
Tlenowóz -> negatywne określenie pustego pojazdu.
Wożenie się na leżąco -> podróżowanie mało zatłoczonym pojazdem.
Zbiorkom -> skrótowe określenie zbiorowej komunikacji.

Dodane, lecz w "tlenowozie" zmieniłem "negatywne" na "potoczne" określenie, bo to jakoś szczególnie negatywnie nie brzmi.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 09:52 przez Kaszmir, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
czatowiec
Dyrektor
Posty: 2574
Rejestracja: 21 wrz 2009, o 22:35
Lokalizacja: Kraków Łobzów
Kontakt:

#3 Post autor: czatowiec » 9 kwie 2010, o 22:43

EU8N - Dawne wagony E6 z Wiednia przebudowane na niskopodłogowe przez MPK wraz z modyfikacją wyglądu wnętrza i zewnętrza.

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 09:53 przez czatowiec, łącznie zmieniany 2 razy.
Obrazek
Obrazek

Mseifer
Administrator Techniczny
Posty: 9959
Rejestracja: 14 wrz 2009, o 20:01
Lokalizacja: Kraków->Bieńczyce
Kontakt:

#4 Post autor: Mseifer » 9 kwie 2010, o 23:06

Darmobus -> Potoczne określenie autobusów obsługujących markety

Dodane, lekko zmodyfikowane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 09:54 przez Mseifer, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
Kaszmir
Moderator fb pkk
Posty: 22832
Rejestracja: 18 wrz 2009, o 21:25
Kontakt:

#5 Post autor: Kaszmir » 9 kwie 2010, o 23:58

Mseifer pisze:Darmobus -> Potoczne określenie autobusów obsługujących markety
Formalnie - nie tylko markety. Może tak:

Darmobus -> potoczne określenie linii, którą można podróżować bez uiszczania opłaty.
Ostatnio zmieniony 9 kwie 2010, o 23:58 przez Kaszmir, łącznie zmieniany 1 raz.

LK
Dyrektor
Posty: 1605
Rejestracja: 21 wrz 2009, o 22:14
Lokalizacja: Lengyelország

#6 Post autor: LK » 28 kwie 2010, o 23:20

Metro lub krakowskie metro ->
1) - potoczne określenie odcinka tunelowego Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Może przyjmować formę negatywną (np. Metro dla ubogich), bądź pozytywną w zależności od kontekstu.
2) - inna spotykana nazwa na KST.

Ja spotkałem się też z określeniami Subway i Tube (z angielskiego - w miarę często), U-bahn (z niemieckiego - rzadziej) i T-bana (skandynawskie - kilka razy) - wszystkie w mowie potocznej.

Określenia podane powyżej pojawiają się na wielu forach krakowskich, krajowych, także międzynarodowych.

Dodałem na razie "Metro" i "Krakowskie metro". Co do reszty, zastanowię się.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:00 przez LK, łącznie zmieniany 1 raz.

tramwajem
Dyrektor
Posty: 2602
Rejestracja: 7 sty 2010, o 21:34
Lokalizacja: Kraków
Kontakt:

#7 Post autor: tramwajem » 2 maja 2010, o 21:26

PAT - pas autobusowo-tramwajowy
buspas - wydzielony pas dla autobusów
siemens - potoczne określenie niemocy zikitu w sprawach sygnalizacji świetlnej, także sama sygnalizacja, np. "bieg przez siemensa" - stada pieszych przebiegających w popłochu przez aleje depcząc bądź potrącając starych i schorowanych.
stałoczasówka - tradycyjny i najbardziej przyjazny pieszym system sygnalizacji świetlnej, wyróżniający się powtarzalną sekwencją faz
wajchowy - motorniczy
główna - potoczne określenie GDR
półtorak - rodzaj szerokiego miejsca siedzącego, może pomieścić dwie osoby o przeciętnej tuszy, bądź starszą kobietę z "ruską" torbą
kanar - popularne określenie kontrolera biletów, nazwa pochodzi od żółtej tarczy na mundurach dawnych kontrolerów
pomiary - badania napełnień w pojazdach KM, także badania natężenia ruchu, wykonywane przez nieoznakowanych ankieterów zwanych "pomiarowcami"
prowadzący - zbiorcze określenie motorniczych i kierowców, pozwala także uniknąć genderowej niepoprawności określenia "kierowcy"

Z określeniem "siemens" póki co wstrzymuję się, "półtorak" i "pomiary" - trochę zmieniona definicja, reszta dodana.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:15 przez tramwajem, łącznie zmieniany 1 raz.
I bike Kraków - wyższa kultura mobilności
http://ibikekrakow.com

LK
Dyrektor
Posty: 1605
Rejestracja: 21 wrz 2009, o 22:14
Lokalizacja: Lengyelország

#8 Post autor: LK » 16 maja 2010, o 22:34

tramwajka -(gw. krakowska) tramwaj

Wajchowy ma też już zanikłe znaczenie, które używali motorniczy jeszcze na początku lat 90 - osoba przestawiająca zwrotnice na zajezdni, Rondzie Kocmyrzowskim i jeszcze w kilku miejscach

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:17 przez LK, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
bombka
Kierownik
Posty: 843
Rejestracja: 21 wrz 2009, o 22:09
Lokalizacja: Kraków-Czyżyny

#9 Post autor: bombka » 31 maja 2010, o 21:47

Jelcz w ciąży -> potoczne określenie Jelcza M081, wywodzące się z jego wypukłego przodu.

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:17 przez bombka, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
EU8N
Dyrektor
Posty: 2263
Rejestracja: 15 wrz 2009, o 14:44
Lokalizacja: Kraków - Bieńczyce

#10 Post autor: EU8N » 31 maja 2010, o 21:55

Ostatnio zaniedbałem Encyklopedię z powodu matur, w najbliższym czasie wszystko pododaję. :)
Wreszcie na odpowiedniej linii...

Awatar użytkownika
Coffee
Wisielec pomostowy
Posty: 6573
Rejestracja: 15 wrz 2009, o 15:59
Lokalizacja: Kraków - Borek Fał.
Kontakt:

#11 Post autor: Coffee » 31 maja 2010, o 22:58

Składak - patrz: EU8N
Zemsta TR - j/w

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:18 przez Coffee, łącznie zmieniany 1 raz.
Obrazek
Obrazek
Ich will dass ihr mir vertraut
Ich will dass ihr mir glaubt
Ich will eure Blicke spüren
Jeden Herzschlag kontrollieren

Awatar użytkownika
Kaszmir
Moderator fb pkk
Posty: 22832
Rejestracja: 18 wrz 2009, o 21:25
Kontakt:

#12 Post autor: Kaszmir » 13 cze 2010, o 13:15

Kryterium uliczne -> charakterystyczny sposób zawracania pojazdów charakteryzujący się brakiem pętli i wykorzystaniem układu ulic do nawrócenia.
Samoczynna blokada liniowa -> zespół urządzeń zabezpieczających ruch i niedopuszczających do wpuszczenia dwóch pojazdów na ten sam odcinek toru.
SBL -> patrz: Samoczynna blokada liniowa.

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:22 przez Kaszmir, łącznie zmieniany 3 razy.

Awatar użytkownika
bombka
Kierownik
Posty: 843
Rejestracja: 21 wrz 2009, o 22:09
Lokalizacja: Kraków-Czyżyny

#13 Post autor: bombka » 13 cze 2010, o 22:09

To i ja dam 3 hasełka do naszej encyklopedii.
Psiukacz -> potoczne określenie autobusu Autosan H9-35
Heweliusz -> potoczne określenie autobusu Autosan H10-11
String -> potoczne, negatywne określenie tramwaju PESA 120Na

Dodane.
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 10:25 przez bombka, łącznie zmieniany 1 raz.

Awatar użytkownika
EU8N
Dyrektor
Posty: 2263
Rejestracja: 15 wrz 2009, o 14:44
Lokalizacja: Kraków - Bieńczyce

#14 Post autor: EU8N » 14 cze 2010, o 10:26

Uzupełnione, wszelkie uwagi są przy każdym poście. Jak nie ma zastrzeżeń, w najbliższym czasie posty będą usunięte. Natomiast usunąłem wszystkie posty ze starszymi propozycjami, które zostały już wcześniej dodane lub odrzucone.
Wreszcie na odpowiedniej linii...

Awatar użytkownika
Coffee
Wisielec pomostowy
Posty: 6573
Rejestracja: 15 wrz 2009, o 15:59
Lokalizacja: Kraków - Borek Fał.
Kontakt:

#15 Post autor: Coffee » 14 cze 2010, o 11:20

A i już mam nowe hasło, które dość często w ostatnim czasie jest w obiegu: Trójskładak: skład 3x105Na, w którym jeden lub dwa wagony są z innego przedziału numeracji i nie były nigdy wcześniej ze sobą spięte.
Żelazko -> Pojazdy typu 105Na/805Na, które zostały wyremontowane w zakładach MPK Łódź.

Dodane
Ostatnio zmieniony 14 cze 2010, o 15:51 przez Coffee, łącznie zmieniany 3 razy.
Obrazek
Obrazek
Ich will dass ihr mir vertraut
Ich will dass ihr mir glaubt
Ich will eure Blicke spüren
Jeden Herzschlag kontrollieren

ODPOWIEDZ

Wróć do „IV. Wokół KMK”